Na rozdrożu liturgii prawosławnej i ekstremalnego metalu, gdzie pradawne tradycje spotykają się ze współczesną ekspresją, PATRIARKH wyłania się z cienia kontrowersji z ich najbardziej ambitnym projektem do tej pory. Zespół, wcześniej znany jako Batushka, przygotowuje się do wydania albumu koncepcyjnego "PROPHET ILJA / ПРОРОК ИЛИЯ" 3 stycznia 2025 roku, tworząc muzyczną mozaikę łączącą wieki duchowej i muzycznej tradycji.
W sercu Podlasia, regionu słynącego z bogatego wielokulturowego dziedzictwa, kryje się historia, która czekała prawie wiek, by zostać opowiedziana. Album koncentruje się na postaci Eliasza Klimowicza, niepiśmiennego chłopa, który został przywódcą prawosławnej Sekty Grzybowskiej, przechodząc transformację z prostego rolnika w postać o głębokim znaczeniu religijnym. W latach 30. i 40. XX wieku wpływy Klimowicza rozprzestrzeniły się w wsi Grzybowszczyzna, tworząc ruch, który przetrwał aż do lat 60.
"Ten pomysł zrodził się u mnie jakieś 7-8 lat temu," wyznaje wokalista Варфоломей, główny architekt produkcji i koncepcji albumu. "Ktoś, kto śledził nasze poczynania od płyty 'Hospodi' poprzez 'Raskol' i 'Carju Niebiesnyj' z łatwością dostrzeże fakty, miejsca, teksty i znaki związane z 'Prorokiem Ilją' na poprzednich wydawnictwach. Wszystko zmierzało do tej historii – historii Eliasza Klimowicza, którą teraz opowiadamy."
Najnowsze dzieło PATRIARKH reprezentuje śmiałą ewolucję ich brzmienia, łącząc tradycyjne elementy sakralne prawosławia z fundamentami black i doom metalu. Zespół znacznie rozszerzył swoją paletę muzyczną, wprowadzając instrumenty ludowe takie jak tagelharpa, mandolina, mandocello, hurdy gurdy i cymbały strunowe. Dodanie orkiestry symfonicznej, kobiecych wokali i męskich chórów tworzy bogaty, wielowymiarowy krajobraz dźwiękowy wykraczający poza granice gatunku.
Pierwszy singiel z albumu, "Wierszalin II", służy jako brama do tego ambitnego dzieła. Utwór eksploruje temat boskiego objawienia, funkcjonując jako modlitwa przepełniona celem. Odzwierciedla namaszczenie towarzyszące przesłaniu proroka, ucieleśniając wyrazy czci, uwielbienia i wdzięczności za możliwość służenia i wychwalania nieba poprzez swoją pracę.
To, co wyróżnia "Proroka Ilję", to niezwykła różnorodność językowa. Album zawiera teksty w języku staro-cerkiewno-słowiańskim, białoruskim, rosyjskim, greckim, rumuńskim, bułgarskim, regionalnym dialekcie chachłackim, a po raz pierwszy w historii zespołu – w języku polskim. Ta językowa różnorodność odzwierciedla wielokulturową esencję samego Podlasia, wyjątkowego regionu Polski, gdzie przecinają się różne kultury, wyznania i społeczności.
Projekt skupia imponujące grono współpracowników, w tym Macieja Maleńczuka (Homo Twist, Pudelsi, Yugopolis), śpiewaka i instrumentalistę ludowego Adama Struga oraz podlaskich artystów folkowych: Marka Papaja i Elizę Sacharczuk. Tajemnicza Siostra Fiokła, długoletnia współpracowniczka preferująca anonimowość, dodaje kolejną warstwę autentyczności do nagrania.
Nagrany między styczniem a majem 2024 roku, album powstał w kilku prestiżowych studiach, w tym Tall Pine Records (znanym z pracy z Zalewskim, Afromental, Behemoth) i Heinrich House (Behemoth, Vesania, Hate). Miksem i masteringiem zajął się Wojciech Wiesławski w Hertz Studio, znanym z pracy z legendarnymi zespołami jak Vader i Behemoth.
Elementy wizualne albumu są równie przemyślane, zawierając obrazy olejne podlaskiego artysty Macieja Szupicy i atmosferyczne fotografie nieżyjącego już Marka Doleckiego (1943-2015), znanego fotografa i dokumentalisty podlaskiej wsi. Design graficzny Daniela Rusiłowicza dopełnia koncepcję wizualną stworzoną przez wokalistę zespołu.
Gdy PATRIARKH przygotowuje się do premiery tego arcydzieła 3 stycznia 2025 roku specjalnym koncertem promocyjnym w Łodzi, album stoi jako świadectwo ewolucji i artystycznej dojrzałości zespołu. "Prorok Ilja" to więcej niż tylko metalowy album – to liryczne, epickie, wielowymiarowe dzieło, które uchwytuje ducha regionu, gdzie kultury się zbiegają, a pradawne tradycje żyją we współczesnej ekspresji.
Album reprezentuje to, co Варфоломей nazywa ich "opus magnum sacrum i profanum", dzieło, które nie tylko opowiada historię, ale zachowuje kluczowy fragment historii kulturowej przez pryzmat współczesnego metalu. W ten sposób PATRIARKH stworzył coś prawdziwie wyjątkowego: most między przeszłością a teraźniejszością, między sacrum a profanum, między tradycją a innowacją.
Dla fanów zarówno ekstremalnego metalu, jak i world music, "Prorok Ilja" zapowiada się jako jedna z najbardziej intrygujących premier 2025 roku, oferując podróż przez czas, wiarę i dźwięk, na którą niewiele innych albumów się odważa.
